Page 112 - Influencers no7_Low
P. 112
INFLUENCERS INFLUENCERS
δού η πιο διάσημη αρχή βιβλίου, μετά γερμανικά να μιλάει εν ονόματι όλων των καταπιεσμένων
τον «Μόμπι Ντικ», ο εναρκτήριος και των αδυνάτων βρίσκοντας τις γραμμές διαφυγής, ενώ
λόγος μιας αφήγησης που παραμένει ο Βάλτερ Μπένγιαμιν θύμισε τους συμβολισμούς που
I κάποιο πρωί ο Γκρέγκορ Σάμσα από στοχαστικής εβραϊκότητας. Ο καθένας είχε ένα λόγο να
ζωντανός παρά τα χρόνια: «Ξυπνώντας
κρύβονται πίσω από τις θεολογικές επιταγές μιας βαθιά
ταραγμένο ύπνο, βρέθηκε στο κρεβάτι
γίνει αμετανόητα καφκικός και δεν είναι τυχαίο ότι από
του μεταμορφωμένος σ’ ένα τεράστιο
ένα συγγραφέα γεννήθηκε ένα τόσο ισχυρό επίθετο: «Ο
έντομο». Για τους περισσότερους, ο
για να αποκαλύψει έναν παράλογο και παράδοξο κόσμο,
Κάφκα παραμένει η απόδειξη πως η Κάφκα έξυσε την επιφάνεια της καθημερινής ύπαρξης
γραφή μπορεί ακόμα να αλλάζει ή να έναν κόσμο μάταιο, χωρίς σκοπό, ένα λαβύρινθο στον
μεταμορφώνει τα δεδομένα ή –όπως οποίο περιπλανιέται αδιάκοπα ο άνθρωπος μέσα σε μια
θα έλεγε και ο ίδιος– «να πέφτει σαν το τσεκούρι στην ανεξήγητη και συνεχή αγωνία. Έτσι, όμως, ανακάλυψε
παγωμένη θάλασσα μέσα μας» τσακίζοντας όλες τις την τέχνη μιας αλχημείας που κατορθώνει να συγχωνεύει
προκαταλήψεις. Άλλωστε, τίποτα δεν άφησε όρθιο αυτός ο όνειρο και πραγματικότητα», γράφει με εξαιρετική ακρίβεια
κομψός, φιλάσθενος και ασταθής συναισθηματικά Εβραίος η Κατερίνα Σχινά προλογίζοντας την ακριβέστερη ίσως
από την Πράγα, ο οποίος κατάργησε κάθε διάθεση λυρικού απόδοση της «Μεταμόρφωσης» στα ελληνικά από τη
εξωραϊσμού νιώθοντας βαθιά τι σημαίνει να είναι κανείς Μαργαρίτα Ζαχαριάδου (εκδόσεις Πατάκη).
εγκλωβισμένος στον ίδιο του τον εαυτό, τη δουλειά ή Ένας ίσως από τους λόγους που ο Κάφκα αντέχει τόσο
την οικογένειά του. Μέσα από την αδυναμία του, όμως, στο χρόνο και δεν έχει χάσει καθόλου από το μοντέρνο
έκανε τη λογοτεχνία πιο ισχυρή και έδωσε φωνή σε όλους και πειραματικό χαρακτήρα με τον οποίο έγραφε στις
τους αδιανόητους καλλιτέχνες ώστε να δουν κι αυτοί τα δύσκολες μέρες του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου τα παράδοξα,
όριά τους: από τον Ντέιβιντ Μπόουι και την Ελληνίδα dj σχεδόν φουτουριστικά αφηγήματά του, είναι ότι δεν τον
Kafka μέχρι τους σημερινούς οπαδούς της τεχνολογίας ενδιέφερε να εντάξει τους ήρωές του σε συγκεκριμένο
ή τους σύγχρονους πειραματιστές. Ο καλύτερος, ίσως, χρονικό ορίζοντα διεκδικώντας τις διαστάσεις της
βιογράφος του, Ράινερ Σταχ, επέμενε πως ο Κάφκα είναι αιωνιότητας. Αδιαφορούσε για το όνομα της πόλης –αν
ένας «κατά λάθος μοντερνιστής» που εφηύρε άθελά του και είναι εμφανές ότι γράφει για τους ανθρώπους που
την τρισδιάστατη όραση. ζουν στις μεγαλουπόλεις–και για το χρονικό πλαίσιο
Όλοι κάτι είδαν στην κοφτερή και απογυμνωμένη μέσα στο οποίο διαδραματίζονται οι περισσότερες από
από λυρικά φτιασίδια γραφή του, όλοι κάτι θέλησαν να τις ιστορίες του. Ήξερε ότι αντοχή στο χρόνο έχουν μάλλον
καταλάβουν από τα αιώνια σύμβολα που κρύβονται πίσω τα ισχυρά σύμβολα, κόντρα στις αρχές του κλασικού
από τον πρωταγωνιστή της «Μεταμόρφωσης» Γκρέγκορ, μυθιστορήματος, που αφορούν τον περίγυρο, το χρόνο
δηλαδή τον πλασιέ που ένα ωραίο πρωί αντιλήφθηκε ότι και τους χαρακτήρες. Σε όλες όμως σχεδόν τις ιστορίες –
έχει γίνει ένα απαίσιο έντομο – σκαθάρι ή κατσαρίδα. Ο και ειδικά στη «Μεταμόρφωση»– ο πρωταγωνιστής είναι
Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, ως διάσημος εντομολόγος εκτός ο εαυτός του. Ο πιο επιδραστικός ήρωας στην ιστορία της
από λογοτέχνης, επέμενε ότι πρόκειται για σκαθάρι – λογοτεχνίας, ο μεγάλος κωμικός –σύμφωνα με τον Μίλαν
και μάλιστα το προσωπικό του αντίτυπο φέρει δίπλα στη Κούντερα– και ο ευαίσθητος προφήτης που επικαλέστηκε
συγκεκριμένη λέξη τη σημείωση: «λίγο μεγαλύτερο από τρία ο σπουδαίος θεωρητικός Τζορτζ Στάινερ για να περιγράψει
πόδια». Αντίστοιχα, πάλι, ο Ζιλ Ντελέζ και ο Φελίξ Γκουαταρί τις σημαντικές «πηγές της διανοητικής και αισθητικής
πίστεψαν ότι οι νέοι του Μάη του ’68 εμπνεύστηκαν ενέργειας», της εντοπισμένης στην καρδιά της Κεντρικής
από τη δυνατότητα που είχε ο Τσέχος γράφοντας στα Ευρώπης. Αυτό ήταν πάνω απ’ όλα ο Φραντς Κάφκα.
110 111